ശാഫിഈ മദ്ഹബ്

അല്‍ഇമാം അബൂ അബദില്ലാഹ് മുഹമ്മദ് ബ്നു ഇദ്രീസി ബ്നു അബ്ബാസി ബ്നു ഉസ്മാന്‍ ബ്നു ശാഫിഈ(റ) (150-204)ന്റെയും അനുയായികളുടെയും ഗവേഷണ ക്രോഡീകരണമാണ് ശാഫിഈ മദ്ഹബ്. ഹിജ്റ 150 ല്‍ ഫലസ്ഥീനിലെ ഗാസയിലാണ് മഹാനവറുകള്‍ ജനിച്ചത്. യതീമായി വളര്‍ന്ന അദ്ദേഹം ചെറുപ്പത്തില്‍ തന്നെ അറബി സാഹത്യത്തിലും കര്‍മശാസ്ത്രത്തിലും അഗാധ പാണ്ഡിത്യം നേടി. ഇമാം മാലിക്(റ), മുസ്ലിമുബ്നു ഖാലിദിസ്സിന്‍ജി, മുഹമ്മദ്ബനുല്‍ ഹസന്‍(റ) തുടങ്ങിയവരാണ് ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ ഗുരുവര്യര്‍.

ധാരാളം ഗ്രന്ഥങ്ങള്‍ രചിച്ചിട്ടുള്ള ശാഫിഈ(റ)ന്റെ അരിസാല എന്ന ഗ്രന്ഥം ഉസ്വൂലുല്‍ ഫിഖ്ഹില്‍ രചിക്കപ്പെട്ട ആദ്യ ഗ്രന്ഥമാണ്.

ബഗ്ദാദില്‍ നിന്ന് രചിച്ചതും അഭിപ്രായപ്പെട്ടതുമായവ ഖദീമെന്നും ഈജിപ്തില്‍ വന്നതിന് ശേഷമുള്ളവ ജദീദെന്നും അറിയപ്പെടുന്നു

ശാഫിഈ മദ്ഹബിന്റെ അടിസ്ഥാനങ്ങള്‍:

1) ഖുര്‍ആന്‍

2) സുന്നത്ത്

3) ഇജ്മാഅ് 

4) ഖിയാസ്

ഈജിപ്തിലും ഹിജാസിലും ഇറാഖിലും ശാഫിഈ ഇമാമിന് ധാരാളം ശിഷ്യന്‍മാരും അനുചരന്മാരുമുണ്ടായിരുന്നു. അവരില്‍ പ്രധാനപ്പെട്ടവരാണ്:

1) യൂസുഫുബ്നു യഹ്യ ല്‍ബുവൈഥ്വീ ല്‍ബസ്വരി

2) റബീഉബ്നു സുലൈമാന്‍ ബ്നു അബ്ദില്‍ ജബ്ബാര്‍ ല്‍മുറാദീ

3) അബൂ ഇബ്റാഹീം ഇസ്മാഈല്‍ ബ്നു യഹ്യ ല്‍മുസ്നീ

4) അബൂ സൌര്‍ ഇബ്റാഹീം ബ്നു ഖാലിദ് ബ്നു ഈമാനില്‍ ബഗാദാദി

5) ഹര്‍മലത്തുബ്നു യഹ്യബനു അബദുല്ലാഹി തജീബീ

6) മുഹമ്മദുബ്നു അബദില്ലാഹിബ്നു അബ്ദില്‍ ഹകം

ഇവരാണ് ശാഫഈ(റ)ന്റെ വഫാത്തിനു ശേഷം അദ്ദേഹത്തതിന്റെ മദ്ഹബിനെ ക്രോഡീകരിച്ച് ജനകീയമാക്കിയത്

ശാഫിഈ(റ)ന്റെ ശൈലി തുടര്‍ന്ന് കൊണ്ട് ഫിഖ്ഹിലും ഹദീസിലും പ്രാഗല്‍ഭ്യം നേടിയ പിന്‍കാല പണ്ഡിതന്മാരെയും അവരുടെ കൃതികളേയും താഴെ ചേര്‍ക്കുന്നു:

മുസ്നി(റ): മുഖ്തസര്‍

മാവര്‍ദി(റ): അല്‍ഹാവില്‍ കബീര്‍

ഗസ്സാലി(റ): ബസ്വീഥ്വ്, വസ്വീഥ്വ്, വജീസ്, ഖലാസ

ശീറാസി(റ): അല്‍ മുഹദ്ദബ്, തന്‍ബീഹ്

റാഫിഈ(റ): ശര്‍ഉല്‍ കബീര്‍, മുഹറര്‍

നവവീ(റ): ശറഉല്‍ മുഹദ്ദബ്, തഹ്ഖീഖ്, മിന്‍ഹാജ്

സകരിയ്യല്‍ അന്‍സ്വാരീ(റ): മന്‍ഹജ്, അര്‍ഹുല്‍ മന്‍ഹജ്